کنیبالیزیشن Cannibalization چیست ؟

اگر بخواهیم در مفهومی ساده شما را با کنیبالیزیشن در سئو آشنا کنیم، باید به این مورد اشاره کنیم که در بعضی موارد ما بجای اینکه یک صفحه را برای کلمه کلیدی هدفمان (صفحه و کلمه کلیدی که میخواهیم با آن به صدر نتایج گوگل بیاییم) بهینه کنیم، به طور اشتباه روی چند صفحه که میتواند این صفحات شامل صفحات دسته بندی یا نوشته یا برچسب ما باشد، سایت را بیهنه می‌کنیم.، اینکار باعث گیج شدن ربات های گوگل می‌شود که نمیتواند تشخیص دهد کدام صفحه ما صفحه‌ای است که میخواهیم در نتایج گوگل با آن کلمه کلیدی بالا بیاییم.

یک تصور غلط رایج وجود دارد که هرچه تعداد صفحات بیشتری برای هدف قرار دادن یک کلمه کلیدی داشته باشید، بهتر می توانید برای آن کلمه کلیدی رتبه بندی کنید.Cannibalization  یا همخواری کلمات کلیدی هنگامی اتفاق می‌افتد که وب سایت شما دارای چندین صفحه برای یک کلمه کلیدی باشد.

از طرفی دیگر داشتن دسته‌ای از صفحات با یک کلمه کلیدی در عنوان، anchor text، برچسب‌های هدر می‌تواند برای شما مشکل ایجاد کند. Title tag، url و محتوای صفحه نیز در cannibalization کلمه کلیدی نقش دارند.

در این حالت spiderهای گوگل سردرگم می‌شوند که کدام صفحه به جستجوی مورد نظر مرتبط است و باید کدام صفحه را به کاربر نمایش دهد. مطمئناً هیچکس دوست ندارد که spiderهای گوگل را سردرگم کند و صفحه غیر بهینه را در صفحه فرود مورد نظر شما نمایش دهد. این مشکل را بايد جدی گرفت؛ زيرا به دلايل متعدد ممكن است به رتبۀ شما صدمه بزند.

Cannibalization  می‌تواند به SEO ضربات شدیدی وارد کند و دلیل آن ساده است؛ وقتی چندین صفحه را برای همان کلمه کلیدی ایجاد می‌کنید، در واقع با خودتان رقابت خواهید کرد. در نتیجه، هر صفحه دارای CTR کمتر، authority پایین‌تر و نرخ تبدیل کمتری از یک صفحه تلفیقی خواهد داشت. در این حالت CTR، لینک‌ها، محتوا و conversionها را بین دو یا چند صفحه صفحه تقسیم می‌شود که باید یکی باشند.

این اتفاق ممکن است به صورت عمدی رخ دهد یا به طور تصادفی که هر دو مورد بسیار اشتباه است. اجازه بدهید که با یک مثال این موضوع را شفاف‌تر کنیم.

 برخی از افراد ممکن است یک صفحه «خرید تور ارزان» ایجاد کنند و بعد از مدتی متوجه شوند که این صفحه رتبه خوبی کسب نکرده است. سپس آنها یک صفحه «خرید تور ارزان» دیگری ایجاد می‌کنند. این زمانیست که به عمد Cannibalization رخ می‌‎دهد.

Cannibalization همچنین می‌‎تواند به طور تصادفی رخ دهد. زمانیکه افراد فراموش کنند که در گذشته صفحاتی ایجاد کرده‌اند که کلمات کلیدی خاصی را هدف قرار می‌دهند و برای آن کلمه یک صفحه جدید درست می‌کنند. در مواردی هم این اتفاق بعد از طراحی مجدد سایت رخ می‌دهد. در برخی موارد نیز تولید کردن محتوای بیش از حد پیرامون یک کلمه کلیدی، به‌طور ناخواسته باعث بروز Cannibalization می‌شود.

یا اگر هدف شما فروش کیف است و «کیف» تنها کلمه کلیدی شماست، اساساً به Google می‌گویید که هر صفحه بدون در نظر گرفتن تنوع محصولات مانند کیف زنانه، کیف مردانه، کوله و…، همگی در مورد «کیف» است.

در ادامه به بررسی یک مثال دیگر خواهیم پرداخت.

در این تصویر کلید واژه هدف Bicycle است و چهار صفحه برای آن ایجاد شده است. اکنون برای موتورهای جستجو گیج کننده است که کدام صفحه را باید هدف قرار دهد.

این موضوع که جزءِ چند صفحه اول نتایج باشید شاید به شما حس قدرت بیشتری بدهد! در صورتیکه یک صفحه را به رتبۀ یک برسانید آیا نمی‌خواهید آن صفحه‌ای باشد که Convert دارد؟ به همین دلیل مهم است که سایت خود را متمرکز کنید تا فقط یک صفحه برای کلمه کلیدی خاص SEO شود.

ممکن است که برای ما انسان‌ها منطقی به نظر برسد که به ازای یک کلمه کلیدی چندین صفحه در سایت خود داشته باشیم، اما یک spider موتور جستجو، سایت را خزیده و به دنبال صفحه‌ای است که بیشتر به کلمه کلیدی مشخص شده، مربوط باشد.

وقتی چندین صفحه برای انتخاب موتور جستجو وجود داشته باشد، مجبور می‌شود برای نمایش مناسب‌ترین صفحه از سایت، یک صفحه را انتخاب کند (صفحه‌ای که در جستجو در بالاترین رتبه ظاهر خواهد شد).

اگر صفحه‌ای که انتخاب شده بهترین گزینه برای conversion نباشد چه اتفاقی می‌افتد؟ ممکن است چندین صفحه برای رقابت با آن داشته باشید. با داشتن چندین صفحه برای یک کلمه در واقع Authority بین این صفحات تقسیم شده و موجب می‌شود که قدرت از صفحه اصلی منحرف شود.

باید به این نکته اشاره کرد که Google باید فقط برای هر سؤال معین یک نتیجه از وب سایت شما را نشان دهد (مگر اینکه فکر کند شما فوق‌العاده با سرچ مرتبط هستید).

اثرات منفی Cannibalization

متأسفانه cannibalization کلمات کلیدی عواقب فاجعه‌آمیزی برای SEO دارد. بسیاری از افراد حتی از وجود این موضوع آگاه نبوده و ممکن است خوشحال باشند که یک صفحه برای کلمه کلیدی هدفمند در جایگاه پنجم و ششم قرار می گیرد، بدون اینکه متوجه شود یک صفحه معتبر احتمالاً رتبه بالاتری داشته و جایگاه بهتری پیدا می‌کند.

با این حال، عواقبی مانند از دست دادن ترافیک سایت، نمایش صفحه اشتباه، نوسان رتبه بندی SERP و در نهایت از دست دادن فروش را به دنبال خواهد داشت.

کاهش میزان Authority صفحه

در این حالت به جای داشتن یک صفحه با اعتبار بالا، CTR در چندین صفحۀ نسبتاً مرتبط تقسیم می‌شود. در اصل، شما صفحات خود را به رقبا تبدیل کرده‌اید و اکنون برای بازدید و گرفتن جایگاه در SERP می‌جنگید.

کم اثر کردن لینک‌ها و Anchor Text

بک‌لینک‌ها اکنون بین دو (یا چند) صفحه تقسیم می‌شوند. به همین ترتیب، anchor text و لینک‌های داخلی، بازدیدکنندگان را به جای انتقال به یک صفحه معتبر به سمت چندین صفحه مختلف هدایت می‌کنند.

هدر دادن Crawl Budget

crawl budget یا بودجه خزیدن، تعداد دفعاتی است که یک spider موتور جستجو در یک بازه زمانی مشخص وب سایت شما را crawl می‌کند. داشتن چندین صفحه اختصاص داده شده به یک کلمه کلیدی منجر به خزیدن و ایندکس صفحات مورد نظر نمی‌شود. باید به این نکته اشاره کرد که سایت‌های کوچک احتمالاً متوجه تفاوت نخواهند شد یا جای نگرانی برای بودجه خزیدن نخواهند داشت، اما سایت‌های بزرگ تجارت الکترونیکی باید نگران باشند.

ضعیف بودن محتوا

داشتن چند صفحه برای یک کلمه کلیدی، به کاربران این حس را القا می‌کند که احتمالاً محتوا ضعیف است و همچنین به Google این سیگنال را می‌دهد که ممکن است محتوا در هر صفحه با کلمات کلیدی مطابقت نداشته باشد.

وارد شدن ضربه به Conversion

به ناچار یکی از صفحات convert بهتری نسبت به بقیه خواهد داشت. به جای اینکه بازدیدکنندگان جدید را به این صفحه با convert بالا هدایت کنید و آن را معتبرترین صفحه ممکن کنید، با انتقال آنها به صفحات دیگر، این پتانسیل را از آن می‌گیرید.

نحوه تشخیص Cannibalization

خوشبختانه پس از شناسایی مشکل، رفع Cannibalization کلمات کلیدی آسان است. شناسایی cannibalization کلمه کلیدی به آسانی ایجاد یک ماتریس کلمات کلیدی امکان‌پذیر خواهد بود. برای شروع تمام URLهای مهم سایت و کلمات کلیدی مرتبط با آنها را لیست کنید.

هنگامی که URLها و کلمات کلیدی آنها را لیست کردید، به دنبال نوشته تکراری باشید. در صورتیکه صفحاتی پیدا کردید که دچار cannibalization شده بود باید آنها را درست کنید. توجه داشته باشید که این اتفاق ممکن است برای صفحاتی با title tag مشابه نیز رخ دهد. پس این موارد را با دقت بررسی کنید.

«نقشه کلمات کلیدی» یا keyword map  نیز راهی مناسب برای برنامه‌ریزی مطالب خود و اطمینان از درست هدف قرار دادن کلمات کلیدی، خواهد بود.

ابزارهای کمکی SEO نیز می‌تواند در ردیابی این صفحات کمک کند. به عنوان مثال ابزار رایگان Search Console می‌تواند در شناسایی این صفحات بسیار مؤثر باشد. در Search Console به بخش Performance رفته و از بخش NEW روی قسمت Query کلیک کرده و فیلتر آن را روی Query is exactly تنظیم کنید. سپس کلمه کلیدی مورد نظر را وارد کرده و Enter را بزنید.

در جدول پایین همین صفحه یک فیلتر به نام Pages وجود دارد که با انتخاب آن تعداد صفحات نمایش داده شده به ازای همان کلمه کلیدی نمایش داده می‌شود. در صورت وجود بیش از یک صفحه، گرفتار cannibalization شده‌اید.

نحوۀ برطرف کردن cannibalization

چگونگی حل کردن cannibalization کلمه کلیدی به ریشۀ مشکل بستگی دارد. بیشتر اوقات این مشکل به راحتی حل می‌شود، اما در مواردی هم که کار پیچیده است مجبور به استفاده از ریدایرکت ۳۰۱ یا ایجاد صفحه فرود جدید خواهید شد. در ادامه به معرفی راه‌کارهای برطرف کردن cannibalization خواهیم پرداخت.

استفاده از ریدایرکت

در مواردی که نیازی به صفحۀ با اعتبار پایین تر نیست، می‌توان آن را روی صفحه مورد نظر که convert بالاتری دارد، ریدایرکت کرد.

استفاده از لینک داخلی

می‌توانید از صفحه با اعتبار پایین‌تر یک لینک داخلی به صفحه با اعتبار بالا ایجاد کرده تا قدرت به صفحه اصلی منتقل شود.

تغییر Title

در مواردی داشتن Title مشابه، گوگل را به خطا می‌اندازد. در اینصورت با تغییر Title می‌توانید cannibalization را رفع کنید.